Giao dịch nội gián chỉ hành động mua, bán tiền điện tử dựa vào những thông tin bí mật, vốn không được công khai trước cộng đồng đầu tư. Trong nhiều thị trường tài chính, giao dịch nội gián bị coi là hành vi vi phạm pháp luật.
Nghi vấn giao dịch nội gián trên sàn Binance
Mới đây, @FatManTerra, một tài khoản Twitter chuyên phân tích thị trường cho biết, anh đã tìm thấy những giao dịch nội gián có liên quan tới sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới Binance. Bản thân FatMan từng nhiều lần xuất hiện để công khai các sai phạm từ khủng hoảng FTX và LUNA, do đó, tuyên bố mới của anh được giới đầu tư tài sản số hết sức chú ý.
Tìm hiểu thêm: Binance gặp 'biến': Nhiều bằng chứng tố sàn tiền số 1 thế giới giao dịch nội gián
Cụ thể, vào tháng 2/2021, ví điện tử số hiệu “0xd23” đã âm thầm gom FXS (đồng tiền đại diện cho Frax Share, một dự án làm trong mảng stablecoin). Khởi đầu với lượng vốn khoảng 53.000 USD, ví này thực hiện toàn bộ các lệnh mua FXS trên sàn phi tập trung (DEX) UniSwap.
“Số vốn kể trên được chia thành nhiều lần mua nhỏ, mục đích nhằm giảm sự trượt giá và tránh trường hợp đồng FXS đột ngột tăng trưởng mạnh khiến mọi chuyện bại lộ. Kẻ giao dịch nội gián đã liên tục mua gom trong 6 ngày”, FatMan nói.

Chỉ 3 ngày sau thời điểm ví “0xd23” thực hiện lệnh mua cuối cùng, sàn Binance bất ngờ công bố niêm yết đồng FXS. Trước tin tức tích cực, đám đông nhà đầu tư lao vào mua FXS và đẩy giá của nó lên chóng mặt. Đây cũng là thời điểm kẻ giao dịch nội gián bán tháo số FTX nằm trong ví điện tử, mức thanh khoản cao giúp người này gặt hái được lợi nhuận lớn.
Cũng trong tháng 2/2021, kẻ giao dịch nội gián tiếp tục một thương vụ mới với TVK (đồng tiền điện tử thuộc Virtua, một dự án Metaverse). Bằng ví điện tử thứ 2 có số hiệu “0x51”, hắn đã gom thành công lượng TVK trị giá 131 ETH (tương đương 210.000 USD theo tỷ giá ETH bấy giờ).
Xử lý giao dịch nội gián
Chỉ 2 ngày sau, sàn Binance thông báo niêm yết đồng TVK với các cặp giao dịch TVK/BUSD và TVK/BTC. Với cùng phương pháp bán ra khi cộng đồng mua vào, ví điện tử “0x51” thu về 277 ETH (khoảng 440.000 USD).
Theo FatMan, bên trên chỉ là 2 trong số 16 trường hợp giao dịch nội gián có liên quan đến các sự kiện niêm yết của sàn Binance. Tổng cộng, kẻ xấu gặt hái khoản lợi nhuận ròng tương đương 1,4 triệu USD.
“Hậu quả của hành vi giao dịch nội gián đối với những nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể khó nhận thấy nhưng nó rất nghiêm trọng. Một đồng tiền điện tử đáng lẽ tăng trưởng đến 20%, nhưng nó chỉ tăng được 10% do phần lợi nhuận còn lại đã bị những kẻ phi đạo đức lấy mất”, FatMan chia sẻ.
Ngoài ra, FatMan nhấn mạnh mối quan hệ giữa kẻ giao dịch nội gián và phía sàn Binance vẫn chưa được làm rõ. Mặc dù vậy, anh khẳng định cá nhân này biết trước về những đồng tiền điện tử sắp niêm yết lên sàn. FatMan đánh giá, kẻ xấu thực hiện hành vi gian lận một cách thiếu chuyên nghiệp, hắn hoàn toàn không cố gắng che giấu quá trình mua bán của mình.
Đối mặt với nghi vấn từ cá nhân FatMan và cộng đồng đầu tư, đích thân tỷ phú Changpeng Zhao, CEO sàn Binance phải ra mặt giải thích vụ việc.
“Cảm ơn bạn vì những thông tin hữu ích. Từ trước khi bài đăng của bạn xuất hiện, sàn Binance đã đóng băng 2 triệu USD tài sản số có liên quan tới những địa chỉ ví bị nghi ngờ giao dịch nội gián kể trên. Họ chưa bao giờ liên hệ lại để yêu cầu mở khóa. Chúng tôi cũng luôn đấu tranh với các nguy cơ rò rỉ thông tin. Binance hoan nghênh những đóng góp từ bạn và cộng đồng đầu tư trong tương lai”, tỷ phú Changpeng Zhao nói.

Theo FatMan, nhờ công nghệ Blockchain mà những giao dịch nội gián như vậy có thể dễ dàng bị công khai. Anh kỳ vọng các doanh nghiệp tiền điện tử và cơ quan chức năng sẽ trừng trị kẻ xấu một cách thích đáng để duy trì một thị trường tự do, công bằng.
Các vụ giao dịch nội gián từng xảy ra
Đầu năm 2023, chính phủ Mỹ cũng tổ chức xét xử cựu lãnh đạo sàn giao dịch Coinbase vì tội giao dịch nội gián.
Cụ thể, Ishan Wahi, cựu Giám đốc sản phẩm Coinbase đã lợi dụng nguồn thông tin nội bộ của mình để giúp anh trai Nikhil Wahi và người bạn Sameer Ramani kiếm lời bất chính.
Trong khoảng thời gian từ tháng 6/2021 đến tháng 4/2022, nhóm có 14 lần thực hiện mua gom các đồng tiền điện tử sắp niêm yết Coinbase. Sau khi bán tháo, họ thu về khoản lợi nhuận trị giá 1,5 triệu USD.
Theo những diễn biến tại tòa án, Nikhil Wahi nhận tội vào tháng 1/2023. Đối tượng này bị trục xuất về Ấn Độ và chịu án 10 tháng tù giam. Bản thân cựu giám đốc Ishan Wahi mới chính thức nhận tội từ ngày 9/2, hiện hình thức xử phạt đối với anh vẫn còn bỏ ngỏ.
Các chuyên gia đánh giá, trường hợp cựu lãnh đạo Coinbase sẽ mở đường cho nhiều vụ xét xử hành vi giao dịch nội gián trên thị trường tiền điện tử. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng mức hình phạt còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe các đối tượng lợi dụng thông tin nội bộ để trục lợi.
Trước đó, Conor Grogan, Giám đốc Sản phẩm của sàn Coinbase, đã cáo buộc một số giao dịch nội gián đã diễn ra tại Binance trong vòng 18 tháng. Grogan cho biết đã tìm thấy nhiều bằng chứng về các giao dịch mờ ám, trong đó bao gồm 1 số địa chỉ ví đã đưa các loại tiền điện tử lên sàn ngay trước khi công bố ý định niêm yết các loại tiền tệ này. Sau khi thông báo niêm yết, những chiếc ví này sẽ "xả" tài sản nắm giữ của họ để thu về lợi nhuận lớn.