Thị trường tiền mã hóa, đã quay trở lại thời kỳ tăng trưởng gần đây cũng đã trải qua một đợt nâng cấp quan trọng của chuỗi khối Ethereum. Bản nâng cấp ETH 2.0 này được đặt tên là "Nâng cấp Shanghai" vì cộng đồng kỳ vọng Ethereum sẽ phát triển và thịnh vượng đa dạng như sự phát triển của thành phố Thượng Hải. Thay đổi lớn nhất do nâng cấp Shanghai mang lại là những người xác thực có thể rút tài sản mã hóa gốc ETH được stacking trên mạng Ethereum.
Đây là bước hoàn thiện cho quá trình chuyển đổi của Ethereum sang Proof of Stake (PoS). Khoảng hai năm trước, Ethereum đã ra mắt chuỗi đồng thuận của cơ chế PoS, cho phép người dùng stacking ít nhất 32 ETH để trở thành người xác thực nhằm duy trì hoạt động của mạng, nhưng không hỗ trợ rút ETH. Trong khoảng thời gian này, đã có hơn 560.000 trình xác thực và 18 triệu ETH bị "khóa" trên chuỗi. Cho đến khi quá trình nâng cấp Shanghai hoàn tất, "cánh cổng" cuối cùng mới được tung ra, do đó, một số nhà phân tích thị trường cho rằng ETH sẽ bị bán tháo.
Hôm nay, việc nâng cấp Shanghai đã hoàn thành hơn một tuần và "làn sóng bán" mà thị trường mong đợi đã không đến, giá ETH thậm chí còn tăng lên. Ngoài thời gian rút tiền dài, nhiều người dùng chọn cách "đứng yên" và tiếp tục cầm cố. Sau khi trải qua một đợt rút ròng ngắn hạn, khối lượng stacking ETH bắt đầu quay trở lại trạng thái ổn định.
ETH không giảm sau khi Ethereum “mở cổng”
Ngày 13/4, quá trình nâng cấp Ethereum Shapella rất được mong đợi (hay còn gọi là nâng cấp Shanghai) đã hoàn tất và đã trải qua một tuần kể từ thời điểm nâng cấp, điều đó có nghĩa là những người staking ETH có thể rút các mã thông báo đã stacking trong Ethereum.Thời gian của ETH trong chuỗi tiêu chuẩn cũng đã diễn ra được 7 ngày.
Bản nâng cấp Shanghai có những cải tiến hạn chế về hiệu suất trên mạng Ethereum, tác động chính là hơn 18 triệu ETH bị khóa trong kho sẽ được giải phóng. Trước khi nâng cấp, nhiều người lo ngại rằng phần ETH này sẽ gây ra áp lực bán rất lớn cho thị trường, có thể khiến giá thị trường của ETH giảm mạnh.

Tuy nhiên, sự sụt giảm đã không xảy ra và ETH thậm chí còn đạt được mức tăng ba ngày liên tiếp sau khi quá trình nâng cấp hoàn tất. Tính đến ngày 22/4, giá ETH được duy trì ở mức 1.850 USD, giảm nhẹ 3% so với 1.915 USD tại thời điểm nâng cấp. Mức giá giảm này đến từ việc toàn bộ thị trường có đợt điều chỉnh nhẹ.
Tìm hiểu thêm: Bản nâng cấp Ethereum Shanghai tăng tính thanh khoản cho ETH?
Ethereum Shanghai có quan trọng không? Quá trình nâng cấp Shanghai diễn ra như thế nào?
Để hiểu tầm quan trọng của việc nâng cấp Shanghai, chúng ta cần bắt đầu từ khoảng hai năm trước.
Vào năm 2020, Ethereum vẫn dựa vào các "thợ mỏ" để chạy các máy khai thác nhằm "đặt" các giao dịch trên mạng lưới và nhận phần thưởng ETH, thường được gọi là "khai thác". Điều này tương tự như việc "khai thác" Bitcoin, được xác định bởi cơ chế "Proof of Work" (PoW). Nhược điểm lớn nhất của phương pháp này là tiêu tốn rất nhiều năng lượng và không yêu cầu người khai thác phải khóa tài sản làm tài sản thế chấp khi khai thác, điều này hạn chế khả năng của giao thức trong việc kiểm soát những hacker có ý định tấn công mạng.
Do đó, Ethereum Foundation hy vọng sẽ thay đổi cơ chế đồng thuận thành "Proof of Stake" (PoS). Người dùng chỉ cần stacking 32 ETH để đủ điều kiện trở thành nút xác minh và họ có thể nhận phần thưởng khối ETH bằng cách đóng gói các giao dịch cho mạng. Ưu điểm của cơ chế này là hoạt động của mạng không còn yêu cầu các máy khai thác tiêu thụ năng lượng khổng lồ và sẽ có nhiều người tham gia hơn, điều này có lợi cho việc cải thiện mức độ phân cấp và bảo mật của mạng.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi cơ chế đồng thuận là một dự án lớn cần thời gian để phát triển và đảm bảo mạng hoạt động bình thường, chuyển đổi sang giai đoạn bằng chứng cổ phần, Ethereum Foundation đã xây dựng quá trình qua 3 bược:
- Bước đầu tiên là khởi chạy một mạng mới với cơ chế bằng chứng cổ phần có tên là "Chuỗi Beacon". Lúc đầu, chuỗi Beacon này và Ethereum của cơ chế PoW độc lập với nhau. Cách tiếp cận là khả thi, đáng tin cậy và bền vững. Để chuỗi Beacon hoạt động bình thường, cần có trình xác thực để duy trì mạng. Do đó, vào đầu tháng 11 năm 2020, Ethereum Foundation đã mở chức năng "ký gửi" cho Beacon chain, người dùng có thể stacking ít nhất 32 ETH để trở thành nút xác minh giúp mạng hoạt động. Phần thưởng xác minh khoảng 5%. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, không thể rút ETH đã gửi và chức năng rút tiền sẽ chỉ được mở sau khi nâng cấp Shanghai.
- Bước thứ hai là quá trình hợp nhất (Ethereum merge), sau khi xác minh tính khả thi của chuỗi, Ethereum đã hoàn thành việc sáp nhập và nâng cấp vào ngày 15 tháng 9 năm 2022. Mạng chính của cơ chế PoW ban đầu và chuỗi Beacon được hợp nhất thành một và chuỗi sau chính thức trở thành "lớp đồng thuận" của Mạng chính của Ethereum.”, đánh dấu việc hoàn thành quá trình chuyển đổi của Ethereum sang cơ chế bằng chứng cổ phần (PoS).
- Nâng cấp Shanghai là bước cuối cùng. Theo dữ liệu từ Okey Cloud Chain, vào một ngày trước khi nâng cấp Shanghai, hơn 560.000 trình xác thực và 18 triệu ETH đã stacking trong mạng, tương đương với 16% tổng nguồn cung ETH, tương đương khoảng 37 tỷ USD. Tại thời điểm này, mạng đã rất ổn định và cho đến khi hoàn thành nâng cấp Shanghai, tiền gửi có thể được rút bất cứ lúc nào.
Quá trình chuyển đổi cơ chế đồng thuận kéo dài hơn hai năm đã đi đến hồi kết thành công đối với thị trường ETH, tin tốt hơn là giá ETH đã không giảm do việc “mở khóa” các stacking mạng và lượng rút ETH trong tuần chỉ chiếm 0,56% tổng nguồn cung.
Tại sao áp lực bán ETH như kỳ vọng vẫn chưa đến?
Một lý do ngay lập tức là việc rút tiền không đến ngay lập tức. Do số lượng lớn người stacking và hiệu suất mạng hạn chế, người dùng cần phải xếp hàng để rút ETH như đã quy định trước đó. Một số tổ chức nghiên cứu ước tính rằng theo số lượng nút xác minh đang hoạt động hiện tại trong Ethereum, lượng ETH có thể được trích xuất mỗi ngày là khoảng 57.600 ETH. Với tốc độ này, sẽ mất hơn 300 ngày để tất cả các nhà đầu tư rút ETH.
Đánh giá từ tình hình rút ETH thực tế, trong vòng hai giờ sau khi nâng cấp ở Shanghai, tổng cộng khoảng 17.350 ETH đã được rút và 128 ETH đã được gửi cùng lúc, nhưng đà rút ròng lớn này không kéo dài được lâu.
Theo dữ liệu thời gian thực của việc mở khóa ETH, tổng cộng 1,33 triệu đơn đăng ký ETH đã được gửi trong tuần kể từ khi hoàn thành nâng cấp Shanghai.
Đánh giá từ dữ liệu gần đây, số lượng ETH thu vào ròng trong một ngày đã bắt đầu cao hơn đáng kể so với số lần rút tiền. Vào ngày 19 tháng 4, khoảng 20.800 ETH đã được huy động trong thỏa thuận, nhưng 105.300 ETH đã được stacking cùng lúc. Hiện tại, tổng số ETH được stacking là khoảng 17,36 triệu và có khoảng 721.000 ETH đang chờ rút.

Hiện tại, tổng nguồn cung ETH là khoảng 119 triệu và dòng tiền chảy ra từ thỏa thuận stacking ETH trong tuần qua chỉ chiếm 0,56% tổng nguồn cung. Theo dữ liệu vào ngày 20/4, khối lượng giao dịch trong 24 giờ đạt 4,12 triệu ETH, cao hơn nhiều so với số lượng rút ra trong một ngày. Điều này có nghĩa là áp lực bán ra gần đây ít tác động đến thị trường.
Rút ròng Ethereum sẽ ảnh hưởng đến thị trường Crypto như thế nào?
Trên thực tế, ngành công nghiệp tiền điện tử có nhiều ý kiến trái chiều về việc cho phép "thoái vốn" trên Ethereum sẽ ảnh hưởng đến thị trường Crypto như thế nào. Một số người nghĩ rằng việc lưu thông ETH sẽ tăng lên, dẫn đến giảm giá, một số người nghĩ rằng sau khi truy cập miễn phí, nhiều người sẽ tự tin stacking hơn và khối lượng stacking có thể cho thấy xu hướng tăng trong tương lai.
Các nhà phân tích thị trường tiền điện tử nhìn vấn đề này từ góc độ lợi tức đầu tư, hầu hết họ đều tin rằng nhiều người dùng đã cầm cố ETH với giá cao và vẫn ở trạng thái "bị khóa" nên họ thiếu động lực để rút ETH. Theo xu hướng thị trường, mặc dù giá ETH chỉ khoảng 390 USD khi beacon chain bắt đầu ký gửi vào tháng 11/2020, nhưng vào năm 2021, ETH đã tăng mạnh, đạt mức giá cao nhất mọi thời đại 4.871 USD, khiến chi phí của những người cầm cố tiếp theo tiếp tục tăng tăng.
Theo các nhà nghiên cứu tại đơn vị quản lý tài sản kỹ thuật số của Fidelity Investments, hầu hết các nhà đầu tư đã mất tiền trên các vị trí ETH của họ trước khi khoảng một nửa số tiền mới được stacking trong chu kỳ phục hồi của thị trường Crypto gần đây.
Ngoài ra, trước khi nâng cấp Ethereum Shanghai, đã có nhiều giải pháp thanh khoản trên thị trường. Ví dụ: giao thức cầm cố phi tập trung Lido cung cấp cho người cầm cố chứng chỉ cầm cố "stETH" với tỉ lệ 1:1. Mặc dù không thể rút ETH nhưng người dùng có thể bán chứng chỉ này bất cứ lúc nào để có được thanh khoản. Ngoài ra, các nền tảng giao dịch tài sản mã hóa như Binance và OKX, có số lượng lớn người dùng tài sản mã hóa, cũng cung cấp các chương trình stacking tương tự, để nhiều người dùng muốn kiếm lợi từ quá trình nâng cấp Ethereum có thể tự do tham gia và thoát khỏi stacking thị trường mà không cần chờ mở giao dịch rút tiền.
Các nhà phân tích của Fidelity đã chỉ ra rằng khoảng 1/3 số ETH được stacking từ lâu đã có thể chuyển qua các chứng chỉ mã thông báo như stETH, điều đó có nghĩa là áp lực bán tiềm ẩn không lớn như tưởng tượng.
Về lâu dài, việc hoàn thành nâng cấp Ethereum Shanghai sẽ chỉ ra rằng, cơ chế đồng thuận bằng chứng cổ phần của ETH đã bước vào giai đoạn hoàn chỉnh và từ đó bước vào một kỷ nguyên phát triển mới. "Cơn sóng bán" đã không diễn ra như mong đợi, phản ánh sự thừa nhận giá trị nhất định. Tiếp theo, thách thức lớn nhất đối với Ethereum là cải thiện hiệu suất mạng và cho phép nhiều ứng dụng hơn phát triển trên mạng, đây cũng là nền tảng quan trọng để Web3 được nhiều người nhìn thấy và chấp nhận hơn.