Giống như Aptos, các thành viên cốt cán của nhóm sáng lập Sui Network đều đến từ dự án Meta's Diem. Sui được thành lập bởi một nhóm các nhà nghiên cứu từng làm việc trong Novi Research (nhóm R&D mã hóa nâng cao của Meta), sau đó họ rời Meta, trở thành Mysten Labs và bắt đầu xây dựng Sui.

Khi thành lập Sui, nhóm phát triển đã có 3 năm kinh nghiệm về dự án Blockchain, bao gồm Diem (một hệ thống thanh toán phi tập trung do Meta xây dựng) và các chiến lược thực thi hoặc đồng thuận hiệu suất cao để xây dựng ngôn ngữ lập trình Move.

Danh tiếng của đội ngũ sáng lập đã mang lại khoản đầu tư rất lớn từ VC (quỹ đầu tư mạo hiểm) cho Sui. Vào tháng 12/2021, Sui đã hoàn thành vòng tài trợ A trị giá 36 triệu USD, dẫn đầu là a16z và Coinbase Ventures. Đến tháng 9/2022, 300 triệu USD đã được huy động tài trợ cho Series B với các nhà đầu tư như FTX Ventures, a16z crypto, Jump Crypto, Binance Labs, Coinbase Ventures...

Đặc biệt, trong bối cảnh sắp ra mắt mainnet (mạng chính), những thế mạnh cốt lõi của Sui Network đang nhận được nhiều sự quan tâm của người dùng.

Tìm hiểu thêm: Sui Network là gì? 10 dự án tiềm năng thúc đẩy làn sóng Sui

1. Ngôn ngữ lập trình của Sui Network có bảo mật?

Solidity là ngôn ngữ lập trình EVM chủ đạo hiện nay, được nhiều giao thức trên thị trường sử dụng. Sự khác biệt lớn nhất giữa EVM và Move là mô hình dữ liệu nội dung:

• Các ngôn ngữ lập trình EVM được mã hóa dưới dạng các mục nhập trong bản đồ băm chủ sở hữu địa chỉ - <nội dung mã hóa byte>. Việc cập nhật và chuyển tài sản đang hoạt động sẽ được thực hiện bằng cách hiện đại hóa các mục trong bản đồ này. Không có loại hoặc giá trị nào đại diện cho một nội dung nên một nội dung không thể được truyền dưới dạng đối số, được trả về từ một hàm hoặc được lưu trữ trong một nội dung khác.
• Ngôn ngữ Solidity chỉ có thể hoàn thành việc chuyển tài sản dưới dạng giá trị bằng cách cộng và trừ địa chỉ ví.
• Ngôn ngữ Move coi tất cả nội dung là tài nguyên, không thể sao chép hoặc xóa. Nội dung có thể được chuyển đổi dưới dạng tham số, được trả về từ các hàm và lưu trữ trong các nội dung khác nhau. Quyền sở hữu có thể được thay đổi thông qua các chuyển động nội dung

Mạng Sui không trực tiếp sử dụng Move mà thay vào đó là biến đổi ngôn ngữ của Move. Sự khác biệt cốt lõi giữa ngôn ngữ lập trình Move thông thường với Sui Move là tính năng lưu trữ. Thay vì lưu trữ trong bộ lưu trữ toàn cầu MOVE, tài nguyên sẽ được lưu trữ trên chuỗi Sui. Người dùng sẽ được cung cấp một ID duy nhất trên toàn cầu, bao gồm ID và số phiên bản để tăng cường tính bảo mật, tính linh hoạt, cải thiện thông lượng và giảm độ trễ của Move.

2. Tính năng phân biệt các loại giao dịch 

Sui Network phân biệt giữa giao dịch đơn giản và giao dịch phức tạp. Đối với các giao dịch đơn giản, chủ sở hữu chỉ cần thực hiện các hoạt động chuyển tiền, đúc NFT… dựa trên phương pháp đồng thuận Byzantine, được áp dụng để cải thiện tốc độ và hiệu quả. Trong khi đó, các giao dịch tạp được hoàn thành thông qua 2 đồng thuận Narwhal và Bullshark.

Tổng cộng có 5 bước dựa trên Byzatine:

• Người dùng gửi giao dịch tới trình điều khiển để phát giao dịch tới nhóm trình xác thực.
• Mỗi ​​trình xác nhận trên Sui Network sẽ có quyền kiểm tra tính hợp lệ và thêm chữ ký vào giao dịch hợp lệ. Trọng số của mỗi chữ ký sẽ tỷ lệ thuận với số tiền staking của người xác minh.
• Trình điều khiển sẽ thu thập chữ ký có tổng trọng số lớn hơn hoặc bằng 2/3 tổng số cổ phần vào một chứng chỉ và gửi cho những người xác minh.
• Sau khi nhận được chứng chỉ, người xác minh sẽ xác minh chứng chỉ. Nếu hợp lệ, trình xác thực sẽ thực hiện giao dịch và trả các giao dịch đã ký về cho trình điều khiển đại biểu. Sau khi quá trình xác minh hoàn thành, giao dịch cuối cùng sẽ được thực hiện.
• Người dùng có thể thu thập chứng chỉ hiệu lực theo các bước và gửi lại cho người xác thực làm bằng chứng. (cái này không bắt buộc)

3. Sui Network có khả năng thực hiện các giao dịch song song trong cơ chế đồng thuận?

Sui triển khai DPoS bằng DAG dựa trên cơ chế Byzantine Fault Tolerant Narwhal và Bullshark (Tusk). Thiết kế đồng thuận này cho phép mạng Sui xử lý các giao dịch song song và đạt được sự đồng thuận nhanh chóng.

Thứ tự của chuỗi khối truyền thống là tuyến tính với các giao dịch phải được hoàn thành theo thứ tự, trong khi mỗi giao dịch trên DAG được xử lý song song, gia tăng tốc độ xử lý giao dịch.

Sui thông qua sự kết hợp của Narwhal và Bullshark để giải quyết tình trạng lãng phí khả năng tính toán của mạng trong cơ chế đồng thuận truyền thống của Byzantine. Trong sự đồng thuận truyền thống của Byzantine, nút dẫn đầu được tạo ngẫu nhiên, đề xuất và phát hành.

Sui Network tách biệt việc phổ biến dữ liệu và sự đồng thuận khỏi Narwhal và Bullshark để tiết kiệm sức mạnh tính toán. Nói một cách đơn giản, Narwhal tiến hành phổ biến dữ liệu và Bullshark tiến hành xác nhận đồng thuận.

Sui Network khác gì so với Aptos?

• Từ quan điểm ngôn ngữ, Sui Move là một mô hình lấy đối tượng làm trung tâm, tài sản, hợp đồng thông minh, NFT. Các giao dịch khác trên Sui có thể thay đổi chủ sở hữu tài nguyên, chỉ cần cập nhật dữ liệu một lần và có tính an toàn cao. Trong khi Aptos sử dụng ngôn ngữ The Move để tập trung vào mô hình địa chỉ nên việc chuyển đổi nội dung cần phải thông qua quá trình cập nhật 2 lần: Sửa đổi dữ liệu về địa chỉ gửi và nhận. Ngoài ra, từ góc độ thân thiện với nhà phát triển, Sui move tương đối dễ sử dụng hơn.
• Từ góc độ đồng thuận, cả Sui và Aptos đều có khả năng xử lý giao dịch song song. Sui dựa trên DAG sử dụng Narwhal và Bullshark, có thể nhanh chóng xác định sự đồng thuận của hầu hết các giao dịch, còn Aptos tách biệt và chạy từng bước xác minh một cách độc lập và song song. Toàn bộ quy trình đồng thuận của Aptos gần với kiến ​​trúc chuỗi khối truyền thống hơn.
• Về bố cục sinh thái, Aptos phát triển hệ sinh thái sớm và nhanh hơn đáng kể so với Sui. Hệ sinh thái của Sui bắt đầu tương đối muộn, những dự án trong tương lai của nền tảng này vẫn đang ở trạng thái sẵn sàng hoạt động.